بلوغ زودرس از آن حیث حائز اهمیت است که می‌تواند ریسک ابتلا به برخی بیماری‌ها را افزایش دهد. بلوغ زودرس زمانی رخ می‌دهد که تغییرات هورمونی و نشانه‌های بلوغ جسمی زودتر از زمان طبیعی پدیدار شوند.
بلوغ زودرس بلوغ زودرس معمولا در دختران شایع‌تر از پسران است یعنی در حدود دوسوم موارد رشد زودهنگام، دختران هستند.
در مواردی از بلوغ زودرس، کودک از هم‌سن‌وسال‌های خود بلندتر است؛ اما بعد از بلوغ زودرس و توقف رشد استخوان، در سال‌های آینده از هم‌سن‌های خود کوتاه‌تر خواهند بود. در ۲ دهه اخیر با صنعتی شدن و افزایش رفاه، به طور میانگین، سن رشد زودهنگام یک سال کاهش یافته است.
درمان رشد زودهنگام می‌تواند به پیشگیری از توقف رشد قد و کوتاه‌قد شدن بچه‌ها در آینده، کمک کند. رشد زودهنگام موضوعی نیست که خانواده‌ها آن را پشت گوش بیندازند و به توجه بسیار نیاز دارد.
وقتی بلوغ قبل از ۸ سالگی در دختران و قبل از ۹ سالگی در پسران شروع شود، بلوغ زودرس در نظر گرفته می‌شود. بلوغ شامل رشد سریع استخوان‌ها و عضلات، تغییر در شکل و اندازه بدن و توسعه توانایی بدن برای تولید مثل است. علت رشد زودهنگام را معمولا مشخص نیست.
به ندرت، شرایط خاصی مانند عفونت‌ها، اختلالات هورمونی، تومورها، ناهنجاری‌های مغزی یا برخی صدمات ممکن است باعث بلوغ زودرس شود. درمان رشد زودهنگام معمولا با دارو و برای به تاخیر انداختن رشد بیشتر انجام می‌شود.
علائم بلوغ زودرس:
همان‌طور که گفته شد، علائم و نشانه‌های رشد زودهنگام شامل ایجاد موارد زیر قبل از ۸ سالگی در دختران و قبل از ۹ سالگی در پسران است:
رشد سینه و اولین پریود در دختران
بزرگ شدن بیضه و آلت تناسلی،
موهای صورت و کلفت شدن صدا در پسران
موهای ناحیه تناسلی یا زیر بغل
بوی عرق بدن بزرگسالان
علل بلوغ زودرس
برای درک اینکه چه چیزی باعث رشد زودهنگام در کودکان می‌شود، دانستن پروسه شروع بلوغ، مفید و الزامی است. مغز، این فرآیند را با تولید هورمونی به نام هورمون آزادکننده گنادوتروپین (GnRH) آغاز می‌کند.
هنگامی که این هورمون به غده هیپوفیز (یک غده کوچک لوبیایی شکل در مغز) می‌رسد، منجر به تولید هورمون‌های بیشتری در تخمدان‌ها برای زنان (استروژن) و بیضه‌ها برای مردان (تستوسترون) می‌شود.
استروژن در رشد و توسعه خصوصیات جنسی زنان نقش دارد. تستوسترون مسئول رشد و توسعه خصوصیات جنسی مردانه است. اینکه چرا این فرآیند در برخی از کودکان زود شروع می‌شود، بستگی به این دارد که آیا بلوغ زودرس مرکزی دارند یا بلوغ زودرس محیطی.
بلوغ زودرس مرکزی
علت این نوع رشد زودهنگام اغلب قابل شناسایی نیست. در بلوغ زودرس مرکزی، فرآیند بلوغ خیلی زود شروع می‌شود.
برای اکثر کودکان مبتلا به این بیماری، هیچ مشکل پزشکی زمینه‌ای و هیچ دلیل قابل شناسایی برای رشد زودهنگام وجود ندارد.
در موارد نادر، بلوغ زودرس مرکزی می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:
تومور در مغز یا نخاع (سیستم عصبی مرکزی)
نقصی در مغز که در بدو تولد وجود دارد، مانند تجمع مایع اضافی (هیدروسفالوس) یا تومور غیرسرطانی (هامارتوما)
آسیب به مغز یا نخاع
سندرم مک‌کون آلبرایت؛ یک بیماری ژنتیکی نادر که بر استخوان‌ها و رنگ پوست تأثیر می‌گذارد و باعث مشکلات هورمونی می‌شود
هایپرپلازی مادرزادی آدرنال؛ گروهی از اختلالات ژنتیکی شامل تولید غیرطبیعی هورمون توسط غدد فوق کلیوی
کم‌کاری تیروئید؛ وضعیتی که در آن غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمی‌کند
منبع:سیو طب
نظر شما