آب مروارید عارضه‌ای است که در آن عدسی چشم‌ها، تیره و کدر می‌شود، این عارضه در ابتدا ناچیز است و امکان دارد که تاثیر کمی بر بینایی داشته باشد.
در آب مروارید پس از تار شدن عدسی چشم، به تدریج با افزایش تیرگی و کدر شدن عدسی، بینایی مختل می‌شود.
در ادامه بیشتر در مورد این بیماری و علل ابتلا و درمان آن خواهیم گفت.
با خبرگزاری سلامت(طبنا) همراه باشید.
آب مروارید چیست؟
این بیماری در زمره رایج‌ترین عارضه‌های بینایی و یکی از ۳ عامل اساسی نابینایی است.
در این بیماری، عدسی که در بخش میانی کره چشم است و وظیفه تمرکز نور روی شبکیه را دارد، تیره و کدر می‌شود.
عدسی دارای سـاختار شـفاف و بـدون رگ بـه قطر حـدود ۹میلی‌متـر و ضخامت ۴میلی‌متـر است که فاکتور اساسی در تطابق جهت دید نزدیک هم هست.
دید شخص مبتلا به این بیماری مثل این است که از پشت شیشه بخارزده اطراف را می‌بیند.
در اکثر مواقع، آب مروارید به مرور زمان و به آرامی ایجاد می‌شود و علائم تاری دید مشترک است.
به زبان ساده، وقتی جوان هستید، عدسی چشم شما واضح و شفاف است. در حدود ۴۰ سالگی، پروتئین‌های عدسی چشم شروع به تجزیه و تجمع می‌کنند.
این توده یک ناحیه کدر روی عدسی شما ایجاد می‌کند همان چیزی که به آب مروارید معروف است.
با گذشت زمان، بیماری شدیدتر می‌شود و بیشتر عدسی را تار می‌کند.
انواع آب مروارید
انواع آن عبارت‌اند از:
آب مروارید هسته‌ای
در ابتدا ممکن است باعث نزدیک بینی بیشتر یا حتی بهبود موقتی بینایی شما در مطالعه شود.
اما با گذشت زمان، عدسی به تدریج متراکم‌تر می‌شود و دید شما را بیشتر تار می‌کند.
پیشرفت تدریجی بیماری، می‌تواند باعث ایجاد مشکل در تشخیص بین رنگ‌ها شود.
آب مروارید قشری
این مدل از بیماری به صورت کدر شدن به شکل رگه‌هایی در لبه بیرونی قشر عدسی شروع می‌شود. با پیشرفت آهسته، خطوط به مرکز امتداد می‌یابند.
آب مروارید کپسول خلفی
بیماری در این حالت به شکل یک ناحیه کوچک مات شروع می‌شود که معمولاً در پشت عدسی، درست در مسیر نور ایجاد می‌شود.
آب مروارید کپسول خلفی اغلب در دید شما هنگام خواندن مشکل ایجاد می‌کند، دید شما را در نور شدید کاهش می‌دهد و باعث ایجاد هاله در اطراف چراغ‌ها در شب می‌شود.
این نوع از بیماری سریع‌تر از انواع دیگر پیشرفت می‌کنند.
آب مروارید مادرزادی
برخی از افراد با این بیماری به دنیا می‌آیند یا در دوران کودکی به آن مبتلا می‌شوند.
این نوع از بیماری ممکن است ژنتیکی باشد یا با عفونت یا ضربه داخل رحمی همراه باشد.
این حالت همچنین ممکن است به دلیل شرایط خاصی مانند دیستروفی میوتونیک، گالاکتوزمی، نوروفیبروماتوز نوع ۲ یا سرخجه باشد.
آب مروارید مادرزادی همیشه بر بینایی تأثیر نمی‌گذارد اما در صورت ایجاد آن، معمولاً بلافاصله پس از تشخیص برداشته می‌شود.
علائم و علل
عدسی چشم شما بیشتر از آب و پروتئین تشکیل شده است.
با تجزیه پروتئین‌ها در طول زمان، آن‌ها در اطراف محیط چشم شما پخش می‌شوند.
این پروتئین‌ها می‌توانند عدسی شما را کدر کنند، بنابراین دیدن به سختی امکان‌پذیر است.
این روند طبیعی اما ناخوشایند پیری است. اما علائم این بیماری چیست؟
همان‌طور که گفتیم، آب مروارید بخشی رایج از روند پیری چشم است. در نهایت، این بیماری می تواند باعث عوارض زیر شود:
- بینایی کدر، تار و مه آلود
- حساسیت به نور شدید آفتاب، لامپ‌ها یا چراغ‌های جلو ماشین‌ها
- دیدن هاله در اطراف چراغ‌ها به ویژه هنگام رانندگی در شب
- تغییرات سریع در شماره عینک از جمله نزدیک‌بینی ناگهانی
- دید دوگانه
- برای خواندن نیاز به نور بیشتر است
- دید ضعیف در شب
- تغییراتی در نحوه مشاهده رنگ‌ها
ضربه ناگهانی جزو دلایلی است که فارغ از سن، ممکن است اتفاق بیفتد؛ در ادامه بیشتر در مورد این عامل توضیح می‌دهیم:
ضربه ناگهانی
ضربه ناگهانی باعث تورم و ضخیم شدن عدسی می‌شود.
در حالی که تورم معمولاً با گذشت زمان برطرف می‌شود، ممکن است ضخیم شدن یا سفید شدن رنگ عدسی باقی بماند.
در ضربه شدید یا در آسیب‌هایی که به چشم نفوذ می‌کنند، کپسول عدسی در آن آسیب می‌بیند.
چه کسانی به این بیماری مبتلا می‌شوند؟
ابتلا به این بیماری در برخی اشخاص، در حدود ۴۰ سالگی شروع می‌شود. اما احتمالاً آن‌ها تا بعد از ۶۰ سالگی متوجه علائم آن نمی شوند.
نوزادان، به ندرت به دلیل نقص مادرزادی دچار آب مروارید می‌شوند.
این بیماری چقدر شایع است؟
در افراد مسن شایع‌تر است. بیش از ۵۰ درصد افراد بالای ۸۰ سال مبتلا به آب مروارید بوده‌اند.
آیا هر دو چشم مبتلا می‌شوند؟
هر دو چشم می‌توانند به آب مروارید مبتلا شوند اما ممکن است یک چشم بدتر از چشم دیگر باشد یا این عارضه بعداً در یکی از چشم‌ها شدیدتر شود.
آیا این بیماری دردناک است؟
آب مروارید معمولا دردناک نیست اما با حساسیت بیشتر چشم به نور، می‌تواند آزاردهنده شود.
تشخیص آب مروارید
اگر علائم آب مروارید را دارید ، برای معاینه کامل به چشم پزشک مراجعه کنید. پزشک باید مردمک چشم شما را گشاد کند تا داخل چشم را ببیند.
در طول این آزمایش، قطره‌های مخصوص مردمک چشم (قسمت رنگی چشم) را بزرگتر می کند.
وقتی مردمک چشم کاملاً باز است، پزشک سلامت چشم شما را بررسی می‌کند.
پزشک شما می‌تواند در این حالت، ابتلا به این بیماری یا مشکلات دیگر را مشاهده کند و میزان انسداد بینایی شما را دریابد.
به زبان ساده‌تر چشم پزشک، قرنیه، عنبیه چشم، لنز و سایر نواحی جلویی چشم را مورد بررسی قرار می‌دهد.
میکروسکوپ مخصوص، تشخیص ناهنجاری‌ها را آسان‌تر می‌کند.
پزشک با استفاده از لامپ مخصوص، افتالموسکوپ یا هر دو، علائم آب مروارید را جستجو می‌کند.
چشم پزشک شما به دنبال گلوکوم (آب سیاه) هم بوده و شبکیه و عصب بینایی را بررسی می‌کند.
پیشگیری از آب مروارید
ایجاد این بیماری بخشی معمولی از پیری است اما برای محافظت از سلامت چشم و کند کردن روند آن می‌توانید چند کار را انجام دهید:
- ترک سیگار
- از عینک آفتابی و کلاه با لبه استفاده کنید تا آفتاب از چشم شما دور شود
- از چشم مراقبت منظم داشته باشید
- بعد از ۶۰ سالگی هر دو سال یکبار چشم خود را معاینه کنید؛ اگر زودتر درمان شوید ممکن است جراحی آسان‌تر باشد
- مصرف غذای سالم؛ مثلاً استفاده از مقدار زیادی میوه و سبزیجات، مخصوصاً سبزیجات تیره و برگ‌دار مانند اسفناج و کلم پیچ
محافظت از چشم‌ها مقابل نور خورشید بهترین راه برای پیشگیری از آب مروارید است.
از عینک آفتابی استفاده کنید که اشعه ماوراء بنفش خورشید (UV) را از بین ببرد.
همچنین می‌توانید از عینک معمولی استفاده کنید که دارای روکش شفاف و ضد UV باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر با چشم پزشک خود صحبت کنید.
اگر علائم بیماری خفیف است، امکان دارد فقط به یک نسخه جدید برای عینک بسنده شود.
آب مروارید معمولا با گذشت زمان بدتر می‌شود.
در نهایت، پزشک احتمالا جراحی برای برداشتن آن توصیه می‌کند.
آب مروارید در چه مرحله‌ای باید برداشته شود؟
اکثر مردم منتظر می‌مانند تا بیماری باعث از بین رفتن دید کافی برای ایجاد مشکل شود، مانند مشکل در خواندن یا رانندگی.
گاهی اوقات افراد برای درمان سایر بیماری‌های چشمی نیاز به جراحی آب مروارید دارند مانند تغییرات مربوط به سن در شبکیه (بافت پشت چشم) یا رتینوپاتی دیابتی.
آب مروارید چگونه برداشته می‌شود؟
حین عمل جراحی، جراح عدسی کدر شده را برداشته و لنز مصنوعی را جایگزین آن می‌کند.
لنز جدید شفاف است و متناسب با چشم شما و نیازهای بینایی‌تان شکل می‌گیرد.
برداشتن آب مروارید حدود یک ساعت طول می‌کشد و با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود.
پزشک از قطره یا تزریق برای بی‌حسی چشم استفاده می‌کند. شما هوشیار خواهید بود اما دردی را احساس نخواهید کرد.
انواع مختلف جراحی آب مروارید چیست؟
دو روش برای برداشتن آن وجود دارد:
جراحی آب مروارید فاکوامولسیفیکاسیون
Phacoemulsification رایج‌ترین روش برای درمان آب مروارید است. چشم پزشک یک سوراخ کوچک در چشم ایجاد می‌کند تا به عدسی کدر برسد.
با کمک امواج صوتی با فرکانس بالا (اولتراسوند) یا لیزر، چشم پزشک بافت آسیب‌دیده را از چشم شما خارج می‌کند و یک عدسی پلاستیکی جدید در آن قرار می‌دهد.
جراحی آب مروارید خارج کپسول
اگر تکنیک فاکومولسیفایشن گزینه مناسبی برای شما نباشد پزشک شما ممکن است این روش را توصیه کند.
به عنوان مثال، این بیماری در حالت پیشرفته ممکن است آنقدر متراکم باشد که به راحتی جدا نشود.
در جراحی آب مروارید خارج کپسولی، چشم پزشک چشم را به اندازه بزرگتری باز می‌کند.
به جای قطعه قطعه برداشتن عدسی، پزشک عدسی را بصورت یک تکه جدا می کند.
سپس لنز ساخته شده را وارد می‌کند.
عوارض و مراقبت‌های جراحی آب مروارید چیست؟
پس از جراحی، معمولاً تا یک یا دو روز، موارد زیر وجود دارد:
- خارش
- ناراحتی خفیف
- ترشح اشک از چشم
- حساسیت به نور
- تاری دید
برای چند هفته پس از جراحی، ممکن است لازم باشد از قطره چشم استفاده کنید.
قطره‌ها به شما در بهبودی، جلوگیری از عفونت و کنترل فشار داخل چشم کمک می‌کنند.
در طول چند هفته دوران نقاهت، از موارد زیر اجتناب کنید:
- دست زدن به چشمان
- خم شدن بیش از حد
- بلند کردن چیزهای سنگین
- انجام هر کاری که باعث آسیب به چشم شما شود
بهبودی بعد از جراحی چقدر طول می کشد؟
چشم شما باید ظرف هشت هفته بهبود یابد اما می‌توانید فعالیت‌های روزانه خود را یک روز پس از جراحی انجام دهید. ممکن است تا چند روز پس از برداشتن آب مروارید کمی تاری داشته باشید.
اما باید در چند هفته اول متوجه بهبود بینایی شوید. ۹ نفر از هر ۱۰ نفر بعد از برداشتن آن بهتر می‌بینند.
هنوز هم ممکن است بعد از جراحی نیاز به استفاده از عینک یا لنز تماسی داشته باشید. شماره عینک شما ممکن است تغییر کند، بنابراین برای خرید یک عینک یا لنز جدید آماده باشید.
اگر شما لیزر ترمیم بینایی داشته‌اید (LASIK) ، ممکن است لازم باشد آن را تکرار کنید یا بعد از برداشتن آن از عینک یا لنز تماسی استفاده کنید.
آیا جراحی آب مروارید بی خطر است؟
جراحی آب مروارید یکی از ایمن‌ترین و پرکاربردترین جراحی‌هایی است که در ایالات متحده انجام می‌شود. احتمال بروز عوارض در این جراحی بسیار کم است.
اما همیشه باید نگرانی‌های خود از خطرات هرگونه جراحی را با پزشک خود در میان بگذارید. برخی افراد بعد از عمل دچار عفونت یا کاهش بینایی می‌شوند.
جراحی آب مروارید دردناک است؟
در حین جراحی برداشتن آب مروارید چیزی را احساس نمی‌کنید. پس از آن، ممکن است درد و ناراحتی خفیفی داشته باشید.
پزشک می‌تواند به شما مسکن بدهد که در یکی دو روز اول از آن استفاده کنید.
آیا در آینده نیاز به جراحی مجدد آب مروارید خواهم داشت؟
اگر هر دو چشم شما نیاز به جراحی داشته باشند، پزشک احتمالا جراحی‌های شما را با فاصله چند ماه تعیین می‌کند. جداسازی جراحی به هر دو چشم فرصت بهبود می‌دهد.
همچنین اختلال در زندگی شما را به حداقل می‌رساند. کاشت لنز برای آب مروارید دائمی است و معمولاً نیازی به تعویض ندارد.
در برخی موارد نادر، ممکن است به آب مروارید ثانویه مبتلا شوید. هفته‌ها، ماه‌ها یا سال‌ها پس از عمل، ممکن است کدر شدن سطح لنز مصنوعی ایجاد شود.
این اتفاق با یک جراحی لیزری سریع به نام کپسولوتومی خلفی برطرف می‌شود. این روش فقط ۵ دقیقه طول می‌کشد.
چشم‌پزشک از لیزر برای ایجاد اصلاح در لنز استفاده می‌کند تا نور دوباره به صورت کامل و واضح وارد شود. بینایی شما باید پس از این درمان، در عرض ۲۴ ساعت بهبود یابد.
چگونه می‌توانم بدون جراحی بهتر ببینم؟
در اوایل بیماری، از دست دادن بینایی شما در اثر آب مروارید ممکن است خفیف باشد. می‌توانید مدیریت این عارضه را از طریق موارد زیر امتحان کنید:
استفاده از ذره‌بین برای مطالعه
استفاده از عینک آفتابی که نور شدید مستقیم را کاهش دهد
از لامپ‌های روشن‌تر استفاده کنید، زیرا مشاهده با نور بیشتر آسان‌تر است
منبع:سیو طب
نظر شما