به گزارش خبرگزاری سلامت _ طبنا گیلان : پس از انتشار تصاویری از جادهکشی بدون مجوز در محدوده «گشت رودخان شفت» و در یکی از سایتهای ثبت جهانی جنگلهای هیرکانی، موجی از نگرانی در میان فعالان محیط زیست و دوستداران میراث طبیعی کشور ایجاد شد. این اقدام که بدون ارزیابی زیستمحیطی و بدون اطلاعرسانی به نهادهای مسئول انجام شده، تهدیدی جدی برای سلامت اکولوژیک جنگلها و جایگاه بینالمللی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو محسوب میشود.
مأموران محیط زیست پس از آغاز عملیات جادهکشی در دل جنگلهای سیاهمزگی شفت، با مقاومت برخی افراد محلی روبهرو شدند. کارشناسان هشدار دادهاند که اینگونه پروژههای خودسرانه، علاوه بر تخریب پوشش گیاهی، میتوانند منجر به آلودگی منابع آبی، رانش زمین، فرسایش خاک و گسترش بیماریهای مرتبط با آلودگی هوا و آب شوند.
فریبا بابایی، مدیر پایگاه میراث جهانی جنگلهای هیرکانی، با تأکید بر اینکه این جاده در محدوده ثبتشده جهانی «گشت رودخان» احداث شده است، گفت: «این اقدام تهدیدی مستقیم، جدی و بلندمدت برای میراث جهانی جنگلهای هیرکانی است. این جنگلها تنها دارایی ایران نیستند، بلکه میراث مشترک بشریتاند و هر آسیب کوچک، لطمهای به سلامت طبیعت و نسلهای آینده وارد میکند.»
بابایی با اشاره به پیامدهای زیستمحیطی این اقدام گفت: «تکهتکه شدن زیستگاهها، قطع مسیرهای طبیعی حیات وحش، از بین رفتن پوشش گیاهی، فرسایش خاک، تغییر در رژیم هیدرولوژیک و افزایش خطر آتشسوزی از مهمترین آسیبهاست. این عوامل سلامت اکولوژیکی جنگل را مختل و موجب افزایش خطر بیماریهای ناشی از آلودگی و تغییرات اقلیمی برای ساکنان منطقه میشود.»
وی ادامه داد: «چنین پروژههایی در صورت تکرار، نه تنها به زیستبوم منطقه بلکه به اعتبار جهانی کشور لطمه وارد میکند و حتی میتواند موجب قرارگیری جنگلهای هیرکانی در فهرست میراث در معرض خطر شود.»
بابایی همچنین هشدار داد که باز شدن مسیرهای جادهای بدون نظارت، زمینهساز افزایش شکار، قاچاق چوب و گردشگری بیضابطه است که فشار مضاعفی بر سلامت محیط زیست و جوامع محلی وارد میکند. به گفته او، این تحولات ناگهانی میتوانند موجب افزایش زباله، آلودگی آب، تغییر سبک زندگی روستایی و تهدید سلامت عمومی شوند.
مدیر پایگاه جهانی جنگلهای هیرکانی تأکید کرد: «در صد سال اخیر بخش زیادی از جنگلهای باستانی هیرکانی قربانی زیادهخواهیها و بهرهبرداریهای غیراصولی شدهاند. آنچه باقی مانده، گنجینهای چند میلیون ساله است که نیازمند حفاظت علمی، آگاهی عمومی و همکاری مردم محلی است. حفاظت از این میراث طبیعی، نه یک انتخاب بلکه تعهدی ملی و مسئولیتی اخلاقی در برابر جامعه جهانی است.»
او افزود: «بدون همراهی مردم محلی و آموزشهای زیستمحیطی، هیچ برنامه حفاظتی به نتیجه نخواهد رسید. مردم نگهبانان واقعی این جنگلها هستند و سلامت آنها با سلامت زمین گره خورده است.»