به گزارش خبرگزاری سلامت _ طبنا گیلان : کلانشهر رشت این روزها با لایهای از مه دود فتوشیمیایی روبهروست؛ پدیدهای که در نگاه اول شبیه مه معمولی دیده میشود اما حاصل تجمع آلایندههای ناشی از تردد گسترده خودروها، کیفیت نامطلوب سوخت، وارونگی دمایی و نبود جریان مناسب هوا در لایههای پایین جو است. شرایطی که سبب شده کیفیت هوای شهر به سطح ناسالم برسد و برای بیماران قلبی و تنفسی هشدارهای جدی صادر شود.
استان گیلان به دلیل نزدیکی به دریای خزر و رطوبت فراوان، همواره مستعد تشکیل مه طبیعی بوده است. اما طی هفتههای اخیر، پایداری جوی و استقرار هوای سرد در سطح زمین و هوای گرم در ارتفاعات، موجب شکلگیری وارونگی دمایی شده است. در چنین شرایطی، هوای گرم لایههای بالا همچون درپوشی از صعود و اختلاط هوا جلوگیری میکند و تمام آلایندهها در نزدیکی سطح زمین محبوس میمانند. این روند، در حضور رطوبت بالا، ترکیبی خطرناک را به وجود میآورد که به عنوان مه دود شناخته میشود.
مه دود به طور کلی در دو شکل صنعتی و فتوشیمیایی ظاهر میشود. در رشت، آنچه این روزها مشاهده میشود عمدتاً مه دود فتوشیمیایی است؛ نوعی آلودگی که از واکنش آلایندههای خارجشده از اگزوز خودروها مانند اکسیدهای نیتروژن، هیدروکربنها و ازن در شرایط کمباد و رطوبت بالا شکل میگیرد. افزایش بیرویه خودروها و ترافیک مستمر در این کلانشهر، زمینهساز تشدید این پدیده و کاهش محسوس کیفیت هوا شده است.
کارشناسان معتقدند که کیفیت نامطمئن سوخت توزیعی در گیلان نیز به پیچیدهتر شدن شرایط دامن زده و سبب افزایش غلظت ذرات معلق و گازهای آلاینده در شهر شده است. اگر دادههای ایستگاههای سنجش کیفیت هوا به طور کامل در دسترس باشد، به احتمال زیاد شاخصها وضعیت ناسالم برای گروههای حساس را تأیید میکنند. بر این اساس، استفاده از ماسک و کاهش فعالیتهای سنگین در فضای باز میتواند از اقدامهای ابتدایی برای محافظت از سلامت شهروندان باشد.
گیلان به عنوان یکی از مهمترین زیستبومهای ایران، همواره نقش پناهگاه طبیعی مردم کشور را ایفا کرده است. اما تداوم روند مصرف بیرویه منابع، افزایش فشارهای انسانی و بیتوجهی به ظرفیتهای اکولوژیک میتواند آینده این سرزمین را تهدید کند. حفاظت از گیلان، تنها با استفاده هوشمندانه از منابع و جلوگیری از بهرهبرداری یکسویه ممکن است. این استان بخشی از هویت و آرامش ایران است و برای حفظ آن باید هزینه، برنامهریزی و مشارکت عمومی را جدی گرفت.