به گفته معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، پزشک خانواده در گیلان امروز به یکی از پایه‌های اصلی پیشگیری و سلامت عمومی تبدیل شده و با پوشش بیش از ۱.۲ میلیون نفر، گسترده‌ترین شبکه مراقبت اولیه را در استان شکل داده است؛ شبکه‌ای که با اتکا به سامانه‌های الکترونیکی، مراقبت‌های پایه و آموزش سلامت را تا دورترین نقاط روستایی دنبال می‌کند.

به گزارش خبرگزاری سلامت _ طبنا گیلان : دکتر سید مهدی سلیمانی ضیابری، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، از گستره اجرای برنامه پزشک خانواده در استان سخن گفت و اعلام کرد که این طرح اکنون بیش از یک میلیون و دویست هزار نفر از جمعیت روستایی و شهرهای کوچک گیلان را تحت پوشش دارد و به‌عنوان رکن اصلی پیشگیری و ارتقای سلامت عمومی عمل می‌کند.

او با تشریح ساختار شبکه بهداشت و درمان گیلان توضیح داد که این استان دارای ۱۷ شبکه بهداشت متناسب با تعداد شهرستان‌ها است و هر شبکه مجموعه‌ای از مراکز جامع سلامت شهری، روستایی، شهری – روستایی و خانه‌های بهداشت را دربر می‌گیرد. به گفته وی، خانه‌های بهداشت نخستین نقطه تماس مردم با خدمات پایه سلامت هستند و به‌طور مستقیم دسترسی روستاییان و شهرهای کوچک را به مراقبت‌های اولیه فراهم می‌کنند. شبکه‌های بهداشت نیز مسئولیت نظارت، هماهنگی و اجرای برنامه‌های پیشگیرانه، آموزش سلامت و ارجاع بیماران را بر عهده دارند.

معاون بهداشتی دانشگاه با اشاره به پوشش جمعیتی این برنامه گفت که در حال حاضر حدود ۹۰۲ هزار نفر جمعیت روستایی و ۳۸۸ هزار نفر جمعیت شهری زیر مجموعه پزشک خانواده قرار دارند و از میان آن‌ها بیش از ۸۲۵ هزار نفر دارای دفترچه بیمه سلامت هستند. او افزود که استان گیلان دارای ۹۶۱ خانه بهداشت، ۹۵ مرکز جامع سلامت روستایی، ۸۱ مرکز شهری – روستایی، ۱۸ مرکز شبانه‌روزی و ۸ مرکز بیتوته فعال است.

وی با اشاره به نیروی انسانی این طرح خاطرنشان کرد که اجرای برنامه پزشک خانواده در استان توسط ۲۹۵ پزشک، ۲۵۸ ماما، ۸۴ دندان‌پزشک و شمار زیادی از کارشناسان حوزه‌های آزمایشگاه، بهداشت محیط، روان، تغذیه و سایر گروه‌های پیراپزشکی انجام می‌شود.

او درباره خدمات پشتیبان حوزه دارو، آزمایشگاه و تصویربرداری توضیح داد که بخش قابل توجهی از داروخانه‌های طرف قرارداد، خصوصی هستند اما تعدادی داروخانه دولتی نیز هم‌زمان در مراکز فعالیت می‌کنند و داروهای فهرست مصوب، از جمله موارد صعب‌العلاج یا مورد نیاز بیماران پرشیوع را عرضه می‌کنند. او گفت که ۱۳۶ آزمایشگاه با برنامه همکاری دارند که شامل ۶۰ واحد دولتی و ۵۷ واحد نمونه‌گیری است و نمونه‌ها برای انجام آزمایش به مراکز دیگر ارسال می‌شوند. همچنین ۱۹ آزمایشگاه متعلق به بیمارستان‌های دولتی و ۲۱ مرکز رادیولوژی نیز طرف قرارداد هستند.

دکتر سلیمانی در تشریح شاخص‌های پوشش اظهار کرد که هر پزشک خانواده به طور میانگین بین ۴۲۰۰ تا ۴۳۰۰ نفر، هر ماما حدود ۵۴۰۰ نفر و هر مرکز جامع سلامت حدود ۷۷۰۰ تا ۷۸۰۰ نفر را خدمت‌رسانی می‌کند. به گفته او، ماهانه حدود ۵۴۰۰ مراجعه به پزشکان خانواده انجام می‌شود و پزشک خانواده علاوه بر درمان، نقش مهمی در آموزش و پیشگیری دارد.

وی درباره نظام مالی نیز توضیح داد که بخش زیادی از هزینه‌ها از سوی سازمان بیمه سلامت تأمین می‌شود و پرداخت‌ها بر اساس مدل گلوبال و وابسته به تعداد جمعیت تحت پوشش هر پزشک صورت می‌گیرد؛ مدلی که مشابه الگوهای نظام‌های سلامت پیشرفته است و در آن مراجعه به متخصص بدون ارجاع پزشک خانواده می‌تواند پرهزینه باشد.

او با اشاره به اهمیت سامانه‌های الکترونیکی سلامت گفت که ثبت دقیق خدمات در این سامانه‌ها امکان رصد وضعیت سلامت و ارزیابی مداخلات را فراهم می‌کند. وی نمونه‌ای ارائه کرد و گفت که در یک روستا فردی بر اثر هاری فوت کرد؛ در حالی‌که سامانه نشان می‌داد اعضای خانواده چندین بار آموزش پیشگیری دریافت کرده بودند اما مراجعه درمانی به‌موقع انجام نشده بود.

معاون بهداشتی دانشگاه در پایان تأکید کرد که پزشک خانواده ستون محوری پیشگیری و مراقبت در نظام سلامت است و استمرار این برنامه، نوسازی مراکز فرسوده، استفاده بهینه از نیروی انسانی، فراهم کردن دسترسی عادلانه و ارتقای کیفیت زندگی مردم را تضمین می‌کند.