به گزارش خبرگزاری سلامت، دکتر امیرحسین حاجیمیری، با تأکید بر اینکه تاریخ انقضای دارو بر اساس مطالعات علمی پایداری و مطابق با الزامات سازمان جهانی بهداشت و فارماکوپههای معتبر بینالمللی تعیین میشود، گفت: این تاریخ نشاندهنده بازهای است که در آن کیفیت، ایمنی و اثربخشی دارو در شرایط مشخص نگهداری تضمین شده و پس از تأیید سازمان غذا و دارو درج میشود، نه بر مبنای ملاحظات سلیقهای یا تجاری.
وی با اشاره به برخی مطالعات محدود که گاه بهصورت نادرست در فضای رسانهای بازنشر میشود، افزود: این مطالعات فقط درباره داروهای خاص، سری ساختهای محدود و در شرایط کاملاً کنترلشده انجام شده و به هیچ عنوان قابل تعمیم به مصرف عمومی یا خانگی نیست. تعمیم این دادهها به کل بازار دارویی، تحریف شواهد علمی و خطای جدی استنتاج به شمار میرود.
سرپرست بازرسی فنی و نظارت اداره کل داروی سازمان غذا و دارو با بیان اینکه همه داروها یکسان نیستند، تصریح کرد: بسیاری از گروههای دارویی پس از تاریخ انقضا میتوانند غیرقابل اعتماد یا حتی خطرناک باشند و کاهش اثربخشی یا ناپایداری آنها ممکن است به شکست درمان، بروز عوارض جدی یا تهدید مستقیم سلامت بیمار منجر شود.
دکتر حاجیمیری خاطرنشان کرد: خطر داروی منقضیشده فقط به سمی شدن محدود نمیشود، بلکه کاهش یا نوسان دوز مؤثر، تخریب شیمیایی، تشکیل فرآوردههای جانبی، از دست رفتن پایداری و ایجاد مقاومت دارویی بهویژه در آنتیبیوتیکها از مهمترین مخاطرات مصرف این داروهاست که گاهی بهصورت پنهان، درمان را بیاثر یا پرریسک میکند.
به گزارش سازمان غذا و دارو، وی با تأکید بر اینکه هیچ مرجع معتبر علمی یا نظارتی در جهان مصرف روتین دارو پس از تاریخ انقضا را توصیه نمیکند، گفت: بیتوجهی به تاریخ انقضا مغایر با اصول پزشکی مبتنی بر شواهد و خلاف مسئولیت حرفهای در قبال سلامت عمومی است.
سرپرست بازرسی فنی و نظارت اداره کل داروی سازمان غذا و دارو در پایان با اشاره به نقش کلیدی داروسازان بهعنوان مرجع تخصصی مشاوره دارویی، تأکید کرد: مصرف دارو پس از تاریخ انقضا توصیه نمیشود و داروهای منقضیشده باید از چرخه مصرف خارج و مطابق دستورالعملها امحا شوند. در صورت مصرف اتفاقی نیز، مشورت فوری با پزشک یا داروساز ضروری است.