لنزهای اسکلرال در دسته لنزهای هارد نفوذپذیر به اکسیژن (Rigid Gas Permeable) قرار میگیرند که به صورت سفارشی و شخصی سازی شده برای هر فرد طراحی میشوند. یکی از عوامل مهم در انتخاب و استفاده از این لنزها، مدت زمانی است که کاربر میتواند از آنها استفاده کند.
چه مدت میتوان از لنز اسکلرال استفاده کرد؟
مدت زمان استفاده از لنز اسکلرال به دو بخش تقسیم میشود:
۱. طول عمر کلی لنز
۲. مدت زمان مجاز استفاده روزانه
1. طول عمر کلی لنز
بهطور معمول، لنزهای اسکلرال بین ۱ تا 5 سال قابل استفاده هستند، اما این بستگی زیادی به شرایط چشم، مراقبت صحیح، نحوه تمیز کردن، محلول مورد استفاده و نحوه نگهداری آنها دارد. در صورتی که لنز دچار خش یا تغییر رنگ شود یا کاربر دچار ناراحتی چشم شود، باید زودتر تعویض گردد.
برخلاف لنزهای نرم روزانه یا ماهانه، لنزهای اسکلرال معمولاً از نوع «سالانه» یا «چند ساله» هستند، اما حتماً باید به توصیههای شرکت سازنده و اپتومتریست توجه شود.
2. چه زمانی لنز باید تعویض شود؟
- در صورت ایجاد خراش روی لنز
- کاهش کیفیت دید
- تحریک مداوم یا قرمزی چشم
- عفونتهای مکرر
- تغییرات محسوس در شماره چشم
- گذشت زمان بیش از توصیه سازنده
در روز چند ساعت میتوانیم لنز اسکلرال را بر چشم داشته باشیم؟
یکی از رایجترین سوالات بیماران این است که «در روز چند ساعت میتوان از لنز اسکلرال استفاده کرد؟» پاسخ به این سؤال بستگی به شرایط فرد، هدف استفاده، و وضعیت سلامت چشم دارد.
میانگین زمان استفاده روزانه
برای بیشتر افراد، زمان استفاده روزانه از لنز اسکلرال بین 6 تا 16 ساعت در روز است. میزان استفاده مناسب لنز اسکلرال بستگی به شرایط چشم و هدف از استفاده از لنز می تواند یک تا دو ساعت در روز یا تمام ساعات بیداری در روز باشد.
نباید با لنز اسکلرال بخوابید
برخلاف برخی لنزهای نرم یا لنز های شبانه، لنزهای اسکلرال برای استفاده هنگام خواب طراحی نشدهاند. خوابیدن با لنز اسکلرال ممکن است باعث:
- کاهش اکسیژنرسانی به قرنیه
- خشکی شدید چشم
- افزایش احتمال عفونت
- ایجاد زخم قرنیه شود
توصیه های اپتومتریست برای استفاده از لنز اسکلرال
- قبل از گذاشتن لنز، آن را با محلول مناسب پر کنید.
- در صورت احساس ناراحتی، خارش یا تاری دید، لنز را خارج کرده و بررسی کنید.
- در صورت استفاده طولانیمدت (بیش از ۱۰ ساعت)، بهتر است یک استراحت ۱۵ تا ۲۰ دقیقهای بین روز داشته باشید.
- استفاده از قطره اشک مصنوعی در صورت خشکی چشم میتواند مفید باشد.
عوارض استفاده از لنز اسکلرال بعد از عمر مفید
همانطور که لنزهای طبی نرم دارای عمر مفید هستند، لنزهای اسکلرال نیز یک دوره مصرف مشخص دارند. اگرچه از نظر ظاهری ممکن است سالم به نظر برسند، اما استفاده از لنز که عمر مفید آن گذشته میتواند خطرات جدی برای سلامت چشم ایجاد کند.
خطرات و عوارض استفاده از لنز اسکلرال که عمر مفیدشان گذشته:
1. کاهش نفوذ پذیری اکسیژن
لنزهای قدیمی ممکن است در اثر زمان و استفاده مداوم، خاصیت عبور اکسیژن خود را از دست دهند. کاهش اکسیژنرسانی به قرنیه میتواند باعث التهاب، نازکی قرنیه و در نهایت زخم شود.
2. خطر عفونت چشم
لنزهای اسکلرال که عمر مفیدشان گذشته، حتی اگر بهدرستی نگهداری شده باشند، میتوانند سطح مناسبی برای رشد باکتریها و قارچها فراهم کنند. این موضوع ممکن است باعث بروز:
- کراتیت (عفونت قرنیه)
- کانژکتیویت (التهاب ملتحمه)
3. خش، ترک یا تغییر شکل لنز
با گذشت زمان، لنزهای سخت ممکن است دچار ریز ترکهایی شوند که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیستند، اما میتوانند باعث سایش قرنیه، تحریک و آسیب جدی شوند.
4. واکنشهای آلرژیک یا تحریک مزمن
مواد تشکیلدهنده لنز ممکن است پس از گذشت عمر مفید واکنشپذیرتر شوند و باعث تحریک مزمن چشم یا آلرژی شوند.
توصیههای ایمنی و بهداشتی برای استفاده از لنز اسکلرال
- همیشه تاریخ شروع استفاده و زمان پیشنهادی تعویض لنز را یادداشت کنید.
- از محلولهای تمیزکننده مخصوص لنزهای هارد استفاده کنید.
- لنز را در جعبه یا ظرف مخصوص خود و دور از نور مستقیم و گرما نگهداری کنید.
- در صورت عدم راحتی استفاده از لنز حتما برای بررسی به اپتومتریست خود مراجعه کنید.
- هیچگاه لنز را با آب لولهکشی یا آب دهان (بزاق) تمیز نکنید.
جمعبندی
مدت زمان استفاده از لنز اسکلرال چه بهصورت روزانه و چه در بلندمدت، باید کاملاً تحت نظر اپتومتریست باشد. استفاده روزانه معمولاً بین 6 تا 16 ساعت است و نباید با این لنز خوابید. همچنین توجه به مراقبت صحیح از لنز اهمیت بالایی در میزان راحتی استفاده از لنزهای اسکلرال دارد.