جدیدترین راه درمان آلزایمر پیدا شد
آلزایمر سالهاست بهعنوان یکی از پرچالشترین بیماریهای مغزی شناخته میشود. بیماریای که نه تنها حافظه فرد را درگیر میکند، بلکه کیفیت زندگی خانواده و اطرافیان را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. تاکنون درمانهای دارویی و توانبخشیهای مختلفی برای کاهش سرعت پیشرفت این بیماری ارائه شدهاند، اما هیچکدام نتوانستهاند پاسخ قطعی و ماندگاری به بیماران بدهند. خبر خوب این است که روشهای نوین علوم اعصاب، دریچهای تازه به روی بیماران باز کردهاند. یکی از این روشها تحریک مغناطیسی مکرر مغز یا rTMS است؛ روشی غیرتهاجمی که امروز بهعنوان یکی از پیشرفتهترین درمانهای آلزایمر و اختلالات حافظه شناخته میشود.
آلزایمر چیست و چرا درمان آن دشوار است؟
آلزایمر نوعی اختلال نورودژنراتیو است که بهتدریج سلولهای مغزی را تخریب میکند. شایعترین علامت آن فراموشی و ضعف حافظه کوتاهمدت است، اما در مراحل پیشرفته، توانایی تکلم، قضاوت، تصمیمگیری و حتی انجام امور روزمره نیز دچار اختلال میشود.
این بیماری به دلیل ماهیت پیشروندهاش تاکنون درمان قطعی نداشته و بیشتر داروها فقط سرعت پیشرفت آن را کاهش دادهاند. همین موضوع باعث شده محققان علوم اعصاب به دنبال روشهای غیر دارویی و نوین برای مقابله با آلزایمر باشند.
تحلیل مغز دچار آلزایمر: چه تغییراتی رخ میدهد؟
مغز افراد مبتلا به آلزایمر دچار تغییرات ساختاری و عملکردی عمیقی میشود که بهتدریج حافظه، زبان و تصمیمگیری را از کار میاندازد. مهمترین این تغییرات عبارتاند از:
- تجمع پلاکهای آمیلوئید و کلافههای تائو: این رسوبات پروتئینی ارتباط بین نورونها را مختل کرده و مرگ سلولی را تسریع میکنند.
- کاهش حجم هیپوکامپ: ناحیهای که مسئول حافظه و یادگیری است و در مراحل اولیه بیماری بیشترین آسیب را میبیند.
- کاهش ضخامت قشر مغز (cortical atrophy) :مخصوصا در لوب تمپورال و پاریتال که با حافظه و پردازش شناختی مرتبط هستند.
- اختلال در شبکههای عصبی مغز: از جمله شبکه پیشفرض (DMN) که در بازیابی خاطرات و تفکر درونی نقش دارد.
- کاهش انتقالدهندههای عصبی: مثل استیلکولین و گلوتامات که برای پردازش حافظه حیاتیاند.
این تغییرات باعث میشوند ارتباطات سیناپسی ضعیف شده و مغز نتواند اطلاعات جدید را ذخیره یا خاطرات گذشته را بهخوبی بازیابی کند.
rTMS چیست و چگونه عمل میکند؟
rTMS (Repetitive Transcranial Magnetic Stimulation) یک روش غیرتهاجمی است که با استفاده از میدانهای مغناطیسی، سلولهای عصبی مغز را تحریک میکند. در این روش، یک دستگاه پیشرفته بر روی سر بیمار قرار میگیرد و پالسهای مغناطیسی کنترلشدهای به نواحی خاص مغز ارسال میکند.
- این پالسها باعث افزایش فعالیت نورونها میشوند.
- نواحی مرتبط با حافظه و یادگیری در مغز دوباره فعال میشوند.
- ارتباط بین سلولهای عصبی (سیناپسها) تقویت میگردد.
به زبان ساده، rTMS مانند یک باشگاه ورزشی برای مغز عمل میکند و باعث میشود سلولهای عصبی تنبل یا ضعیف دوباره به کار بیفتند.
تأثیر rTMS روی مغز آلزایمری
روش rTMS با استفاده از میدانهای مغناطیسی دقیق، میتواند به مغز آلزایمری کمک کند تا دوباره فعالیت شبکههای عصبی را احیا کند.
مکانیسمهای اصلی rTMS:
- افزایش فعالیت نورونی: پالسهای مغناطیسی نواحی کمفعال مثل هیپوکامپ و قشر پیشپیشانی را فعالتر میکنند.
- تقویت ارتباطات سیناپسی شبیه LTP :فرآیندی که پایه حافظه و یادگیری است.
- افزایش سطح BDNF و رشد نورونها: مطالعات نشان دادهاند rTMS میتواند فاکتورهای رشد عصبی را بالا ببرد و نورونهای جدید را تقویت کند.
- تنظیم شبکههای مغزی: rTMS تعادل فعالیت شبکههای مرتبط با حافظه (مثل DMN و شبکه اجرایی) را بازمیگرداند.
- بهبود جریان خون مغزی: جریان خون و متابولیسم در نواحی هدف افزایش یافته و عملکرد شناختی بهبود مییابد.
چه نتایجی در مغز آلزایمری دیده میشود؟
پس از چند جلسه درمان rTMS، تغییرات مثبت در بیماران مشاهده میشود:
- افزایش تمرکز و توجه
- کاهش مشکلات حافظه کوتاهمدت
- بهبود مهارتهای زبانی و ارتباطی
- بهبود در تستهای شناختی مثل MoCA یا MMSE
در برخی مطالعات تصویربرداری، نشان داده شده است که پس از دوره درمانی، فعالیت نواحی کمتحرک مغز دوباره افزایش یافته و الگوهای متابولیک بهبود پیدا کردهاند.
درمانهای کلاسیک آلزایمر و محدودیتهای آنها
درمانهای مرسوم شامل:
- داروهای افزایشدهنده سطح استیلکولین
- توانبخشی شناختی
- ورزش و تغییر سبک زندگی
اگرچه این مداخلات مؤثرند، اما کافی نیستند. داروها معمولا با عوارض جانبی همراهند و توانبخشی شناختی به تنهایی برای بسیاری از بیماران پاسخ کامل ایجاد نمیکند. همین محدودیتها زمینه را برای استفاده از روشهای نوروساینس بالینی مثل rTMS فراهم کردهاند.
چرا rTMS برای آلزایمر مؤثر است؟
مطالعات نشان دادهاند که در بیماران آلزایمری، نواحی خاصی از مغز دچار کاهش فعالیت میشوند. rTMS با تحریک این نواحی، سطح فعالیت مغز را بهبود میبخشد.
اثرات کلیدی rTMS در آلزایمر:
- بهبود حافظه کوتاهمدت و بلندمدت
- افزایش توانایی تمرکز و توجه
- کاهش علائم رفتاری مثل بیقراری یا اضطراب
- تقویت عملکرد شناختی در فعالیتهای روزانه
شواهد علمی؛ تأیید جهانی rTMS
مراکز پژوهشی معتبر در اروپا و آمریکا طی سالهای اخیر دهها مطالعه بالینی بر روی rTMS انجام دادهاند. نتایج نشان داده است که:
بیماران پس از ۱۰ تا ۲۰ جلسه rTMS، بهبود قابلتوجهی در حافظه و عملکرد شناختی داشتهاند. اثرات درمانی در برخی بیماران تا چندین ماه باقی مانده است. عوارض جانبی این روش بسیار کم و قابلچشمپوشی است (مانند سردرد خفیف یا احساس خستگی موقت).
این یافتهها باعث شده rTMS در پروتکلهای درمانی کلینیکهای پیشرفته دنیا جایگاه ویژهای پیدا کند.
مزایای rTMS نسبت به روشهای دیگر
- غیرتهاجمی: بدون جراحی یا دارو
- بیخطر و بدون وابستگی دارویی
- موثر در مراحل مختلف آلزایمر (مخصوصاً مراحل اولیه و میانی)
- قابل ترکیب با سایر روشهای درمانی مثل توانبخشی شناختی و نوروفیدبک
کلینیک آتیه درخشان ذهن؛ پیشرو در درمان آلزایمر با rTMS
کلینیک آتیه اولین مرکز تخصصی در ایران است که درمان آلزایمر با روش rTMS را بهصورت کاملا علمی و تحت نظر تیمی از متخصصان مغز و اعصاب، روانپزشکان و نوروتراپیستهای باتجربه ارائه میدهد. این مرکز اولین بار این درمان را وارد کشور کرده است. همواره پروتکلهای موفق و شخصیسازی شده برای مراجعین بهبودی سالمندان را چندین برابر نموده است.
چرا بیماران ما آتیه درخشان ذهن را انتخاب میکنند؟
- استفاده از جدیدترین دستگاههای استاندارد جهانی
- طراحی پروتکل درمانی اختصاصی برای هر بیمار
- ترکیب rTMS با توانبخشی شناختی و نوروفیدبک برای افزایش اثربخشی
- محیطی حرفهای، آرام و دوستانه برای بیماران و خانوادهها
ما باور داریم که کیفیت زندگی بیماران آلزایمری میتواند به شکل چشمگیری بهتر شود و rTMS یکی از کلیدهای اصلی این تغییر است.
تجربه بیماران؛ وقتی حافظه دوباره زنده میشود
بسیاری از خانوادهها بعد از انجام جلسات rTMS در کلینیک ما گزارش دادهاند که:
- بیمارشان کمتر وسایلش را گم میکند.
- مکالمات روزمره روانتر شده است.
- خلقوخو آرامتر و ارتباط با اطرافیان بهتر شده است.
این نتایج نه تنها برای خود بیمار، بلکه برای کل خانواده یک تحول بزرگ محسوب میشود.
امیدی واقعی برای آینده بیماران آلزایمری
آلزایمر شاید بیماری پیچیدهای باشد، اما علم امروز راههای جدیدی برای مقابله با آن ارائه کرده است. rTMS یکی از نوآورانهترین درمانهاست که میتواند کیفیت زندگی بیماران را به طرز شگفتانگیزی بهبود بخشد.
اگر شما یا یکی از عزیزانتان با مشکلات حافظه یا علائم آلزایمر مواجه هستید، همین امروز با کارشناسان کلینیک آتیه درخشان ذهن تماس بگیرید تا از مشاوره تخصصی و جدیدترین پروتکلهای درمانی بهرهمند شوید.
وبسایت رسمی: www.atiehclinic.com
نظر شما