مدیرکل دفتر هماهنگی مدیریت بحران با اعلام پرشدگی ۳۳ درصدی سدهای کشور، ضمن تأکید بر ایمنی تأسیسات آبی، از مردم خواست مدیریت مصرف آب شرب را جدی بگیرند.
مهدی جهانیان با اشاره به وضعیت منابع آبی کشور اعلام کرد: در حال حاضر متوسط پرشدگی سدهای کشور حدود ۳۳ درصد است و تاکنون هیچگونه خسارتی به سدها و تأسیسات آبی گزارش نشده است.
وی با تأکید بر پایداری زیرساختهای آبی کشور افزود: بررسیها نشان میدهد وضعیت ایمنی سدها مناسب است و در جریان شرایط اخیر، آسیبی به تأسیسات آبی وارد نشده است.
جهانیان با هشدار نسبت به استمرار شرایط کمآبی تصریح کرد: با توجه به سطح پایین ذخایر سدها، ضروری است هموطنان مدیریت مصرف آب شرب را بهصورت جدی در دستور کار قرار دهند تا از بروز تنش آبی در ماههای آینده جلوگیری شود.
بیشتر بخوانید: حجم آب سدهای کشور چقدر است؟
طبق دادههای رسمی و رسانههای تحلیلی، طی سالهای اخیر ورودی آب به مخازن سدها بهطور قابل توجهی کاهش پیدا کرده است و حجم تجمعی ذخایر آبی سدها به سطوح بسیار پایین رسیده است که نگرانی کارشناسان را تشدید کرده است.
وضعیت منابع آبی؛ روند نزولی و تهدید جدی
کاهش ورودیها و ذخیره آبی
آمارها نشان میدهد تا بیستودوم آذر تنها حدود سه میلیارد و ۲۱۰ میلیون مترمکعب آب وارد سدهای کشور شده، در حالی که سال گذشته این رقم حدود چهار میلیارد و ۶۳۰ میلیون مترمکعب بوده که حاکی از کاهش ۳۱ درصدی ورودیها نسبت به سال گذشته است.
علاوهبر این، گزارشهای مستقل نیز حاکی از آن است که حجم تجمعی ذخایر آب کشور تا پیش از فصل گرم سال به حدود ۱۶ میلیارد و ۸۵۰ میلیون مترمکعب کاهش پیدا کرده و بسیاری از استانها در وضعیت منفی منابع آبی قرار دارند.
سدها در آستانه بحران
در سالهای اخیر، برخی سدهای بزرگ کشور همچون سدهای منتظر ورود آب بوده و بر اساس آمارهای تاریخی، چندین سد با سطح پرشدگی بسیار پایین و حتی کمتر از ۱۵ درصد روبهرو شدهاند یا خشک شدهاند، وضعیتی که بحران کمآبی را در بخشهای مختلف کشور تشدید کرده است.
پرشدگی سدهای کشور به ۵۳ درصد رسید
عوامل زمینهساز افت منابع آبی
۱. کاهش بارندگی و خشکسالی پایدار
یکی از عوامل اصلی افت منابع آبی، کاهش قابل توجه بارشها در کشور است. تحلیل دادههای اقلیمی و اخبار تحلیلی نشان میدهد ایران در چند سال اخیر، درگیر خشکسالیهای پیدرپی و کاهش بارش نسبت به میانگین بلندمدت بوده است.
۲. استفاده ناپایدار از منابع آب زیرزمینی
علاوهبر کاهش بارش، استخراج بیرویه آبهای زیرزمینی موجب افت سطوح آبهای زیرزمینی و تشدید مشکلات تأمین آب در بسیاری از مناطق کشور شده است، بهگونهای که بسیاری از چاهها خشک شده و زمینفشردگی در برخی مناطق ظاهر شده است.
۳. افزایش تقاضای آب و مدیریت ناکافی
رشد جمعیت، توسعه صنعت و کشاورزی، و مصرف بالای آب در شهرها، بهویژه در کلانشهرها همچون تهران، موجب افزایش فشار بر منابع آبی شده است، برخی سدهای تأمینکننده آب پایتخت، همچون سد لتیان، با حدود ۹ درصد ظرفیت ذخیره روبهرو شدهاند که پایینترین سطح در تاریخ بهرهبرداری آن گزارش شده است.
۵۲ درصد ظرفیت سدهای کشور پُر آب شد | خبرگزاری بینالمللی شفقنا | خبرگزاری شیعیان، فتاوای آیتالله سیستانی و مرجعیت، آخرین اخبار ایران و جهان
پیامدهای اقتصادی و اجتماعی
تهدید امنیت آبی
کاهش ذخایر سدها و منابع آب نهتنها بر تأمین آب شرب تأثیر میگذارد، بلکه به حوزههای کشاورزی و صنعت نیز آسیب میزند. کمبود آب میتواند به کاهش تولید محصولات کشاورزی و افزایش هزینههای تولید منجر شود و امنیت غذایی را نیز تحتالشعاع قرار دهد.
فشار بر شهرها و مدیریت مصرف
در پایتخت و دیگر کلانشهرها، مقامهای مسئول درباره امکان تنظیم فشار و قطعیهای موقت آب هشدار دادهاند و از مردم خواستهاند که مصرف آب شرب را کاهش دهند و شیوههای بهینه مصرف را در پیش بگیرند.
بحران بلندمدت
تحلیلهای کارشناسی حکایت از آن دارد که اگر اقدامات مدیریتی مؤثر و تغییر الگوی مصرف در سطح ملی به کار گرفته نشود، کشور با بحران آبی پایدار و بحران اجتماعی و اقتصادی گسترده روبهرو خواهد شد.
جمعبندی
متوسط پرشدگی سدها حدود ۳۳ درصد است، اما روند ذخیره آب نزولی و نگرانکننده گزارش میشود.
ورودی آب به سدها کاهش ملموسی داشته و برخی سدها در آستانه کمبود شدید هستند.
خشکسالی بلندمدت، کاهش بارش، مدیریت منابع آب و افزایش تقاضا از مهمترین عوامل تشدید بحران به شمار میرود.
برای پیشگیری از تنشهای اجتماعی و اقتصادی ناشی از کمآبی، تشدید سیاستهای مدیریت مصرف، بهبود فناوریهای آبیاری و مصرف خانگی و برنامهریزی بلندمدت ضروری است
نظر شما