زنجبیل نوعی گیاه گل‌دار است که از آن برای کمک به هضم غذا، کاهش حالت تهوع و کنترل علائم سرماخوردگی و آنفولانزا استفاده می‌کنند و منشا آن جنوب شرقی آسیا است. سابقه استفاده از این گیاه در آشپزی و طب سنتی به گذشته‌های دور برمی‌گردد و تحقیقات در مورد خواص آن همچنان ادامه دارد.
به گزارش گروه بهداشت و درمان خبرگزاری سلامت،عطر و طعم منحصر‌به‌فرد زنجبیل از روغن‌های طبیعی موجود در آن به ویژه جینجرول پدید می‌آید. جینجرول اصلی‌ترین ترکیب فعال زیستی در زنجبیل است و در واقع مسئول بسیاری از خواص دارویی این گیاه محسوب می‌شود.
تحقیقات نشان داده‌اند که جینجرول دارای اثرات ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی قوی است و می‌تواند به کاهش استرس اکسیداتیو بدن کمک کند. استرس اکسیداتیو یکی از شرایط مخاطره‌آمیز برای سلامتی محسوب می‌شود که ناشی از وجود مقدار بیش از حد رادیکال‌های آزاد در بدن است.
در ادامه به بررسی شش مورد از مهم‌ترین خواص این گیاه دارویی شگفت‌انگیز می‌پردازیم.
زنجبیل چیست؟
زنجبیل که از خانواده زردچوبه و هل است بومی آسیای جنوب شرقی، هند و چین بوده و جزئی جدایی‌ناپذیر از رژیم غذایی آن منطقه محسوب می‌شود. این ادویه مطبوع به دلیل کاربردهای آشپزی، دارویی و همچنین رایحه قوی خود ارزشمند به شمار می‌رود و سالیان متمادی مورد توجه قرار گرفته است.
با اینکه احتمالا اسم بیسکوئیت زنجبیلی به گوشتان خورده اما از گذشته این گیاه را فراتر از یک طعم‌دهنده می‌دانستند و خواص دارویی آن را در طول اعصار مورد استفاده قرار داده‌اند. به نظر می‌رسد از زمان‌های خیلی قدیم این گیاه در آشپزی و پزشکی کاربرد داشته است، به طوری که یک درمان خانگی محبوب برای حالت تهوع، درد معده و سایر مشکلات سلامتی به حساب می‌آمد.
زنجبیل را معمولا به صورت تازه یا خشک استفاده می‌کنند و فرآورده‌های آن نیز برای مزایای سلامتی احتمالی این گیاه مصرف می‌شود.
آنتی‌اکسیدان‌ها و سایر مواد مغذی موجود در زنجبیل ممکن است به پیشگیری یا درمان آرتریت، التهابات و انواع مختلف عفونت‌ها کمک کنند. محققان همچنین پتانسیل درمانی این گیاه را برای کاهش خطر ابتلا به دیابت، سرطان و دیگر مشکلات سلامتی مورد مطالعه قرار داده‌اند.
ارزش غذایی
زنجبیل منبع خوبی از آنتی‌اکسیدان‌ها است اما ارزش غذایی آن از نظر تامین ویتامین، مواد معدنی و کالری پایین است.
مصرف ۱۰ گرم زنجبیل تازه علاوه بر آنتی‌اکسیدان‌ها دارای ارزش غذایی زیر است:
- ۴ کیلوکالری
- ۲ گرم پروتئین
- ۱ گرم چربی
- ۸ گرم کربوهیدرات
- ۲ گرم فیبر
- ۴۲ میلی‌گرم پتاسیم
فواید زنجبیل برای سلامتی را بشناسید
به نظر می‌رسد زنجبیل دارای خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی، ضد ویروسی و فواید متعددی برای سلامتی است. در ادامه به معرفی برخی از کاربردهای دارویی احتمالی این گیاه می‌پردازیم.
۱. ممکن است به بهبود هضم کمک کند
زنجبیل شهرت دیرینه‌ای به عنوان یک ماده ضد نفخ دارد و با دفع گاز اضافی از سیستم گوارش در بهبود قولنج و سوء هاضمه موثر است. مطالعات مختلفی اثرات مصرف این گیاه را روی گازهایی که در حین هضم غذا داخل روده‌ها تشکیل می‌شوند بررسی کرده‌اند. در برخی از این تحقیقات دیده شد که آنزیم‌های موجود در زنجبیل می‌توانند در تجزیه و دفع این گازها به بدن کمک کنند و باعث تسکین درد و ناراحتی‌ها شوند.
از طرف دیگر به نظر می‌رسد که زنجبیل دارای اثرات مفیدی روی آنزیم‌های تریپسین و لیپاز پانکراس است که در هضم غذا موثرند.
همچنین ممکن است زنجبیل باعث بالا رفتن حرکت در دستگاه گوارش شده و بتواند یبوست را بهبود داده یا از بروز آن جلوگیری کند.
بنابراین به طور کلی مصرف این گیاه دارویی را در سلامت و بهبود عملکرد دستگاه گوارش موثر می‌دانند.
۲. می‌تواند در رفع حالت تهوع موثر باشد
برخی تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف زنجبیل می‌تواند به کاهش حالت تهوع صبحگاهی و همچنین تسکین حالت تهوع پس از درمان سرطان کمک کند.
به نظر می‌رسد ریشه این گیاه می‌تواند علائم ناشی از شرایط مرتبط با حرکت مانند سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ و عرق سرد را کاهش دهد. ممکن است این خاصیت بتواند به افرادی که تحت شرایط بعد از عمل جراحی هستند یا دچار تهوع ناشی از شیمی درمانی شده‌اند نیز کمک کند. اگرچه تحقیقات بیشتری برای تایید قطعی خواص زنجبیل مورد نیاز است، اما از آن برای کاهش حالت تهوع و استفراغ مرتبط با بارداری نیز استفاده شده است.
توجه: توصیه می‌شود زنان بارداری که نزدیک زایمان هستند یا سقط جنین داشته‌اند از مصرف این گیاه اجتناب کنند. همچنین افراد با سابقه خونریزی واژینال و اختلالات انعقادی نیز منع مصرف دارند. در هر صورت برای مصرف گیاهان دارویی با پزشک خود مشورت کنید و استفاده از آن‌ها را خودسرانه شروع نکنید.
۳. برخی خواص زنجبیل برای سرماخوردگی و آنفولانزا نیز مورد توجه هستند
گذشتگان به شدت معتقد بودند که مصرف چای این گیاه در شروع سرماخوردگی معجزه می‌کند. البته از آنجایی که این گیاه به دلیل معرق بودن باعث بالا رفتن تعریق در بدن می‌شود، از این خاصیت برای مقابله با تب در بیماری‌هایی نظیر سرماخوردگی و تب استفاده می‌کنند. با این حال همچنان شواهد قطعی مبنی بر خواص زنجبیل برای سرماخوردگی یافت نشده است.
همچنین به نظر می‌رسد ریشه تازه زنجبیل برخلاف حالت خشک‌شده دارای خواص ضدویروسی است. یک مطالعه در سال ۲۰۱۳ اثرات هر دو حالت تازه و خشک را روی یک ویروس تنفسی در سلول‌های انسانی مطالعه کرد. نتایج به دست آمده نشان داده که زنجبیل تازه ممکن است به محافظت از سیستم تنفسی کمک کند در حالی که نوع خشک‌شده تاثیر مشابهی نداشت.
۴. ممکن است باعث کاهش التهاب و تسکین درد شود
بسیاری از خواص زنجبیل به خاصیت ضد التهابی قوی آن مربوط می‌شود. البته معمولا این اثرات در استفاده موضعی از این گیاه مورد نظر است. هرچند مصرف خوراکی آن نیز ممکن است خواص مشابهی داشته باشد. به هر حال برای سال‌ها از کمپرس زنجبیل در تسکین علائم آرتروز استفاده شده است. همچنین به نظر می‌رسد مصرف موضعی این گیاه به کمک افزایش گردش خون باعث بهبود سوختگی می‌شود.
بهبود و تسکین آرتروز
ریشه این گیاه که بیشترین استفاده را در اشکال جایگزین درمانی دارد، سرشار از روغن‌های فرار و حاوی ترکیبات فعال زیستی نظیر جینجرول است. به نظر می‌رسد وجود این ترکیبات ضد التهابی می‌تواند توضیح دهد که چرا افراد مبتلا به استئوآرتریت یا آرتریت روماتوئید در شرایطی که به طور منظم از زنجبیل استفاده می‌کنند کاهش سطح درد و بهبود تحرک را تجربه کرده‌اند.
یک مطالعه روی افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید در سال ۲۰۱۱ نشان داد که با استفاده موضعی از ترکیب زنجبیل، کندر، دارچین و روغن کنجد می‌توان به کاهش درد و خشکی مفاصل کمک کرد. برخی معتقدند خواص زنجبیل و دارچین در کنار ترکیباتی دیگر می‌تواند در تسکین و کاهش التهابات مفصلی موثر باشند.
کاهش درد قاعدگی
یکی از کاربردهای سنتی از این گیاه، استفاده از آن برای کاهش درد قاعدگی یا دیسمنوره است. مطالعاتی محدود در سال 2009 نشان داد که مصرف حدود 250 میلی‌گرم زنجبیل می‌تواند اثراتی مشابه با مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) داشته باشد.
۵. خواص زنجبیل برای قلب نیز مفید است
مطالعات حیوانی انجام گرفته روی خواص زنجبیل برای قلب نشان داده‌اند که مصرف این گیاه ممکن است به مدیریت سطح کلسترول، کاهش آسیب به شریان‌ها و همچنین کاهش فشار خون بالا کمک کند.
همچنان تحقیقات انسانی در این مورد محدود است اما شواهد نشان داده‌اند مصرف زنجبیل ممکن است در بهبود سیستم قلبی-عروقی موثر بوده و باعث کاهش ناهنجاری‌ها در بخش‌های مختلف آن شود.
۶. می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به سرطان موثر باشد
مطالعات نشان داده‌اند که زنجبیل نمی‌تواند تامین‌کننده پروتئین یا دیگر مواد مغذی و لازم بدن باشد، اما یک منبع عالی از آنتی‌اکسیدان است.
این ماده طبیعی شگفت‌انگیز می‌تواند انواع مختلف استرس اکسیداتیو که عامل بسیاری از بیماری‌ها از جمله سرطان است را کاهش دهد.
استرس اکسیداتیو زمانی اتفاق می‌افتد که رادیکال‌های آزاد -که تحت تاثیر متابولیسم یا سایر عوامل تولید می‌شوند- بیش از حد در بدن انباشته شده باشند.
در واقع بدن باید دائما رادیکال‌های آزاد را از بین ببرد تا از ایجاد آسیب‌های سلولی که می‌توانند به انواع بیماری‌ها منجر شوند، جلوگیری کند. آنتی‌اکسیدان‌ها به بدن کمک می‌کنند تا از شر رادیکال‌های آزاد خلاص شود.
با اینکه همچنان تحقیقات بیشتری مورد نیاز است اما محققان امیدوارند مصرف زنجبیل در پیشگیری از بسیاری بیماری‌ها از جمله سرطان روده بزرگ موثر باشد.
منبع:سیو طب
نظر شما