کشف پروتئینی که از بیماران سرطانی و فضانوردان محافظت می‌کند

به گزارش طبنا (خبرگزاری سلامت)، رادیوتراپی (پرتودرمانی) یک روش موثر برای از بین بردن سلول‌های سرطانی است اما یکی از مشکلات این روش این است که سلول‌های سالم نیز در اثر تابش‌ها آسیب می‌بینند؛ در حال حاضر محققان مرکز «تحقیقات ملی سرطان اسپانیا(CNIO)» در مطالعاتی دریافتند که تقویت پروتئینی خاص در روده موش‌ها می‌تواند از سلول‌های سالم در برابر آسیب‌های تابشی محافظت کند.

براساس گزارش «نیواطلس»، سلول‌های روده بیماران مبتلا به سرطان‌های کبد، پانکراس، روده بزرگ که تحت این نوع درمان قرار می‌گیرند به طور خاصی آسیب می‌بیند و در برخی موارد حتی منجر به سندروم‌های معده و روده و در نهایت مرگ سلول‌های روده می‌شود؛ اما بدن ممکن است راهی برای دفاع از خود در برابر این شرایط داشته باشد.

محققان این مرکز با تحقیق بر روی سلول‌های در حال رشد آزمایشگاه، دریافتند که سطوح بالایی از پروتئین «URI» سلول‌های روده در برابر آسیب‌های ناشی از تابش محافظت می‌کند؛ از همین رو آنها تصمیم گرفتند تا این پروتئین را در بدن موش‌ها نیز آزمایش و مورد بررسی قرار دهند؛ محققان تغییرات ژنتیکی در موش‌ها انجام دادند تا بیان پروتئین URI را در سلول‌های روده آنها ایجاد کنند. در این آزمایش موش‌ها به سه گروه موش‌های دارای سطوح عادی از URI، موش‌های اصلاح ژنتیکی شده با این پروتئین و گروهی که فاقد URI بودند، تقسیم شدند و سپس در معرض دوز بالایی از تابش قرار گرفتند.

در نتیجه این آزمایش، 70 درصد موش‌هایی با میزان پروتئین عادی در بدن‌شان و تمام موش‌های فاقد URI، از سندروم روده و معده مرده بودند اما موش‌های دارای این پروتئین از تابش پرتو جان سالم به در بردند.

این تیم تحقیقاتی همچنین مکانیسم محفاظت این پروتئین از سلول‌ها را شناسایی کرد. پروتئین URI در سلول های بنیادی روده بیان می‌شود و پس از بیان، سلول‌های روده تکثیر نمی‌شوند. از آنجایی که تابش‌ها تنها بر روی سلول‌های در حال تکثیر تاثیر می‌گذارد، این پروتئین با جلوگیری از تکثیر سلول‌ها از آنها در برابر تابش محافظت می‌کند.

«آلمودنا چاوزپریز» یکی از نویسندگان این مطالعه گفت: با این حال، زمانی که URI در سلول‌های بنیادی روده وجود نداشته باشند، آنکوژن‌ها (ژن‌های تومورزا)  c-MYC بیش از حد بیان می‌شوند. آنکوژن‌ها باعث تکثیر سلول‌های روده و آسیب تابشی می‌شوند.

اگرچه این مطالعه بر روی موش‌ها انجام شده است اما طبق گفته محققان، نتایج این آزمایشات می‌تواند منجر به آزمایشاتی بر روی انسان‌ها شود و علاوه بر بیماران سرطانی، برای قربانیان حملات هسته‌ای یا فضانوردان مورد استفاده خواهد بود.

براساس این گزارش، این تیم قصد دارد تا در گام‌های بعدی، در مورد اینکه آیا سلول‌های بنیادی در دیگر اعضای بدن می‌توانند این پروتئین را بیان کنند؛ تحقیقاتی را انجام دهند.(فارس)