کاهش چربی از کاهش وزن سخت تر است

تغییر فیزیولوژیکی در هنگام رژیم

نخستین تغییر فیزیولوژیکی که در افراد رژیمی غلط اتفاق میافتد، از دست دادن بافت عضلانی است به این معنی که در این افراد سوخت و ساز کلی کاهش بافت عضلانی منجر به کاهش همیشگی میزان سوخت و ساز پایه (BMR) می شود. بدن در حالت استراحت،از انرژی طبیعی خود مصرف می کند، در حالی که افزایش در میزان بافت عضلانی نسبت به بافت چربی، میزان سوخت و ساز پایه را افزایش میدهد. بنابراین، پس از اینکه رژیم پایان یافت، بدن به کالری کمتری برای حفظ خود نیازمند است و حتی در شرایط رژیمی محدود، وزن کاهش یافته، به تدریج بازمیگردد.همچنین، افراد رژیمی ممکن است برای همیشه سوخت و ساز بدنشان کاهش یابد و شاید نتوانند به خوبی به دماهای سردتر پاسخ دهند. البته، ذخایر چربی که کالری خود را نمی سوزانند عملا به بخش بزرگی از بافتهای بدن تبدیل می شوند. زمانی که افراد رژیمی ناامیدانه به رژیم پیشین خود برمی گردند، با توجه به اینکه سوخت و ساز بدنشان کاهش یافته است، از این رو کاهش وزن و کاهش چربی برای بار دوم برایشان بسیار سخت خواهد بود. وزنی را که از دست داده اند، به سرعت بر میگردد و حتی وزن بیشتری نیز به دست می آورند.

چرا کاهش چربی به سختی انجام میشود

کسانی که با برنامه کاهش وزن، ۱۰ درصد از وزن بدن خود را از دست میدهند، یک سال پس از آن ۶۵ درصد وزن از دست رفته و تقریبا در مدت ۵ سال کلی وزن کاهش داده خود را باز مییابند. تغییرات فیزیولوژیک ثانویه ایجاد شده ناشی از رژیم بدون کربوهیدرات تا حدودی پایدارتر از تغییر نخستین است اما زیان بخش تر. با احساس گرسنگی، شماری از هورمون های درگیر در ذخیره چربی فعال شده، درحالی که تولید هورمون هایی که باعث سوزاندن چربی برای تولید انرژی می شوند، کاهش مییابد. کاهش فعالیت کاتابولیکی غده تیروئید پیش از این گفته شده است. هورمون هایی همچون انسولین و آنزیمی به نام لیپوپروتئین لیپاز (LPL) ذاتا آنابولیک هستند. هورمون های آنابولیکی به همراه این تغییرات موجب ذخیره غذا در قالب چربی می شود، حتی زمانی که مقدار کالری دریافتی بسیار پایین باشد. آنزیمی مثل LPL در بافتهای چربی تحت شرایطی شبیه به گرسنگی فعال می شود و در این حالت بدن به سختی می تواند کاهش چربی داشته باشد.همچنین ذخیره چربی ممکن است عملا پیش از پایان رژیم گیری آغاز شود. در برخی از رژیمهای غذایی پرپروتئین، بدن می تواند پروتئین اضافی را به قند تبدیل کند، از این رو پروتئین مصرف نشده توسط انسولین در شکل چربی ذخیره میشود. زمانی که افراد رژیمی، پس از پایان رژیم گیری، مقدار کالری دریافتی طبیعی خود را ازسر گیرند، هورمون های آنابولیک به انباشت انرژی و ذخیره کالری ادامه می دهند.

تاثیر ورزش در کاهش چربی

بعضی افراد تحت رژیم، احتمال دارد پس از پایان رژیم گیری و پیش از توقف مکانیزمهای تنظیمی و برگشت به دامنه نرمالی، دچار ۱۰ پوند اضافه وزن شوند. با رژیمهای متوالی بدن به راحتی هورمون های صرفه جویی کننده انرژی را فعالی کرده و به سختی آنها را متوقف میکند. علت موفقیت افراد رژیمی که از فعالیت ورزشی منظم بهره می برند آن است که در این حالت سلولهای عضلانی برخلاف سلولی های چربی از PL با برای رهاسازی چربی از منابع تری گلیسرید خون، استفاده می کنند. مطالعات نشان میدهد، بی تمرینی افراد ورزشکار منجر به کاهش فعالیت PL اعضلانی می شود، درحالی که فعالیت LPL بافت چربی افزایش مییابد. کاهش فعالیت PL عضلانی، با افزایش فعالیت LPL بافت چربی همراه بوده، بنابراین ذخیره چربی در بافت چربی افزایش مییابد. محدودیت سوم فیزیولوژیکی رژیمهای غذایی کرشی این است که در لحاظ کردن سوخت و ساز افراد با شکست مواجه می شوند، بنابراین، در این حالت در توجه به دلایل اصلی اضافه وزن ناخواسته، ناکام می مانند. بعضی مردم به علت غیرفعال بودن، دچار اضافه وزن می شوند و برخی نیز به دلیل استفاده از ترکیبات مختلف غذایی و سایرین نیز به دلیل ساز و کارهای ناقص تنظیمی به اضافه وزن دچار می شوند. افراد مختلف نمی توانند با استفاده از یک رژیم غذایی کاملا یکسان، موفق به کاهش وزن و کاهش چربی گردند. چون دلایل چاقی در تیپ های بدنی مختلف متفاوت است.

کاهش چربی و شلی بدن

علاوه بر چندین نقطه ضعف فیزیولوژیکی رژیم های معمولی و ضعیف، میتوان به نقاط ضعف روان شناختی آنها نیز اشاره کرد. برای نمونه، افراد تحت رژیم می خواهند کاهش چربی داشته باشند نه اینکه فقط وزن کم کنند. برای جلوگیری از بدفرمی بدن، چربی باید بیشتر در بین پوست و عضله قرار گیرد؛ چربی اضافه معمولا در بافت ها ذخیره می شود و زمانی که این چربی از بین میرود، افراد رژیمی احساس نرمی و شلی در بافتها می کنند، درحالی که شاید هنوز به وزن ایده آل خود نرسیده اند. رژیم غذایی غلط برای بهبود تونوس عضلانی و بهبود فرم بدن کاری انجام نمی دهد. افراد تحت این رژیم حتی پس از کاهش مقدار زیادی از وزن خود احساسی رضایت نمی کنند.نقطه ضعف روان شناختی بعدی در بسیاری از افراد تحت رژیم غلط این است که این رژیم ها به میل شدیدی که افراد را وادار به پرخوری می کند، بی توجه اند. این میل شدید ریشه در فیزیولوژی و یا حتی بیوشیمی مغز رژیم گیرندگان دارد، در حالی که این رژیم به ندرت به این مسایل توجه می کند. بدون توجه به تعریف دقیق این تمایلات شدید، نگاه مختصر به تعداد کمی از رژیم گیرندگان این گروه، نشان خواهد داد که چگونه این رژیمها به صدمات ناشی از این امیالی، به ندرت واکنش نشان میدهند. بررسیها نشان داده اند که ۵۰ درصد از افراد تحت مصاحبه، غذا را به عنوان پاسخی برای افسردگی و ناراحتی خود مصرف می کنند. آرامش ناشی از خوردن، ناشی از غذاهای پروتئینی نیست، چون این غذاها در شرایط گوناگون به مدت طولانی در دستگاه گوارش بی حرکت می مانند؛ ولی آرامش عنوان شده با مصرف چربی، شیرینیجات و کربوهیدرات حاصل می شود.در یک نظر خواهی که در مجله وال استریت چاپ شد، بستنی و شکلات در راس این انتخاب ها قرار گرفتند و در ادامه پیتزا، ماءالشعیر، نوشابه و سوپ داغ، کره گیاهی و همبرگر قرار داشتند. بعضی اوقات میل به خوردن ریشه در خاطرات خانوادگی و یا خاطره های شیرین دارد و گاهی اوقات نیز ریشه در آرزوهای ناخوشایند و یا تنبیه خود و دیگران.

تاثیر رژیم های خالی از شیرینی و کربوهیدرات ها

اکنون شیمی مغز ممکن است از بهترین پاسخها در مقابل حافظه کوتاه مدت حمایت کند. جودیت وارتمان، شیمیدان غذایی، نشان داد که کربوهیدرات با گرایش به آرام کردن افراد، ضمن تولید انرژی، افسردگی را کاهش میدهد. واکنش ها در افراد مختلف متفاوت است، اما آرامش ناشی از مصرف کربوهیدرات ممکن است به توانایی کربوهیدرات در افزایش حضور نروترانسمیتر سروتونین در مغز باشد، که در همان زمان افزایش موقتی قند خون، خلق و خوی شخصی را بهبود میبخشد. (ولی پروتئین در مقایسه با کربوهیدرات، سیستم اعصاب مرکزی را تحریک کرده و برانگیختگی را افزایش میدهد). آدام در فنوفسکی از دانشگاه میشیگان ارتباط عصبی شیمیایی را حتی قویتر میداند. میل شدید به مصرف غذا، در برخی از افراد ممکن است میزان اندورفین را تغییر داده و اثرات آنها به مانند مواد مخدر تغییرات خلق و خویی بسیار قوی ایجاد نماید. تحقیق در فنوفسکی، نشان داد که میل به بسیاری از غذاها می تواند با داروی نالوکسن از بین برود. این دارو در بسیاری از درمانگاه ها به عنوان کاهنده میل به مواد مخدر مصرف می شود.نکته مهم این است که بسیاری از رژیم های غذایی تلاش می کنند تا پیامد میلی به مصرف غذا، که همان اضافه وزن است، را کاهش دهند. این رژیمها برای کاهش میل به مصرف غذا کاری نمی کنند و علل آن را نیز مورد توجه قرار نمی دهند. بنابراین، این رژیمها فقط به دلایل فیزیولوژیک در حفظ وزن شکست میخورند. همچنین این گونه رژیمهای غذایی، به بسیاری از جنبه های زیبایی شناسی و فیزیولوژیکی همراه با کاهش وزن، بی توجه اند.