به گزارش خبرگزاری سلامت(طبنا) از کرمان؛ مهین گنجی پور، گفت: بهداشت محیط مدارس عبارت است از مجموعه اقداماتی که موجب می گردد، محیط آموزشگاه به گونه ای گردد که اثر نامطلوبی بر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی دانش آموزان برجای نگذارد.
وی افزود: با توجه به اینکه تعلیم و تربیت در شرایط ایمن، بهداشتی و برخوردار از خدمات بهداشتی، درمانی یکی از حقوق مسلم فردی و اجتماعی است؛ مکان مدرسه که در آن تعلیم و تربیت کودکان صورت پذیرفته و شخصیت اجتماعی و روانی آن ها در آن پایه ریزی و ساخته می شود، باید نیازهای جسمی و روانی دانش آموزان به ویژه بهداشت و سلامتی آنان را تامین نماید.
این کارشناس بهداشت محیط، می گوید: محیط آموزشی شامل دو بخش محیط مادی و انسانی است؛ محیط انسانی متشکل از عناصر و عوامل متعدد مانند معلم، مدیر، دانش آموز، کتاب درسی، برنامه آموزشی و... است که به نسبت متفاوتی بر تربیت، رفتار، سلامت و بهداشت دانش آموزان تأثیر گذار است.
گنجی، تصریح کرد: در محیط مادی، ساختمان مدرسه، محل استقرار و تجهیزات آن مورد نظر است؛ شرایط نامساعد ساختمان مدرسه از نظر گنجایش، نور، تهویه، دما، سرو صدا، امکانات ایمنی، وسایل پیشگیری و مقابله با حوادث و رخدادهای احتمالی، نظافت و پاکیزیگی محیط مدرسه، سیستم جمع آوری و دفع فاضلاب و زباله، تجهیزات غیراستاندارد و مانند آن موجب صدمات جسمی و روانی در دانش آموزان می شود.
وی با بیان اینکه بهداشت محیط در مدارس از وجوه بسیار مهم تامین بهداشت و سلامت فردی و اجتماعی دانش آموزان است، عنوان کرد: اصول کلی بهداشت محیط از قبیل تهیه و تامین آب آشامیدنی سالم، دفع صحیح زباله و فاضلاب، تامین حرارت، نور و تهویه مناسب، مبارزه با حشرات و جوندگان در تمام مدارس از ضروریات بهداشتی محیط های آموزشی است.
این کارشناس بهداشت محیط، تاکید کرد: به همین دلیل است که بهبود شرایط بهداشتی در محیط های آموزشی همواره در برنامه ریزی های آموزشی در اولویت قرار دارد.
به گفته گنجی پور؛ برخی عوامل موثر بر سلامت محیط مدرسه عبارتند از:
_رنگ فضاهای آموزشی، در مدارس رنگ فضاها و تجهیزات آموزشی به دلیل شرایط سنی و روحی کودکان و نوجوانان از حساسیت بیشتری برخوردار است، زیرا این امر می تواند موجب شادابی، نشاط، آرامش روانی، تحرک و تلاش دانش آموزان شود و فرآیند یادگیری را افزایش دهد.
_نور کلاس ها: بهترین نور استفاده از نور طبیعی خورشید است که از طریق پنجره ها تامین می گردد؛ منابع نور مصنوعی در غیاب نور طبیعی یا در ترکیب با آن بکار می روند. تامین نور کافی و مناسب در مدارس موجب افزایش میل و رغبت به کار ، دقت در عمل و بازدهی می شود.
_تابلو کلاس درس باید در محلی مناسب که نور کافی به آن می رسد قرار داشته و در معرض دید کامل دانش آموزان و به رنگ سبز مناسب و غیر براق باشد. تا از ایجاد خیرگی بر اثر بازتاب نور جلوگیری گردد. فاصله تابلو کلاس درس از اولین ردیف دانش آموزان نباید از ۲ متر و ۲۰ سانتی متر کمتر باشد.
_کلاسها باید حتی الامکان طوری ساخته شوند که از نور طبیعی استفاده نمایند. ترجیحاً پنجره ها در سمت چپ دانش آموزان در نظر گرفته شود و سطح آنها حدود یک پنجم مساحت کلاس باشد.
_برای هر نفر دانش آموز در کلاس حداقل باید یک متر و ۲۵ سانتی متر مربع سطح در نظر گرفته شود حداکثر ابعاد قابل قبول برای کلاس درس ۸ متر طول و ۷ متر عرض می باشد ارتفاع سقف کلاس نباید از ۳ متر کمتر باشد.
_تعداد توالت ها در مدرسه به ازاء هر ۴۰ نفر حداقل یک چشمه توالت و هر ۶۰ نفر یک دستشویی در نظر گرفته شود. ارتفاع دستشوئی ها متناسب با سن دانش آموزان در دوره های مختلف تحصیلی (۷۵- ۶۰ سانتیمتر از سطح زمین) باشد. استفاده از صابون مایع در دستشوئی ها ضروری بوده، که بهتر است توسط مخزن ثابت صابون مایع و لوله کشی روی دستشوئی ها انجام شود.
آبخوری عمومی آموزشگاه باید باید دارای شرایط زیر باشد:
_کف محوطه آبخوری قابل شستشو و دارای شیب کافی و مناسب به طرف مجرای فاضلاب باشد.
_دیوار لبه آبخوری بایستی از جنس قابل شستشو ( نظیر کاشی) بوده و دارای شیب مناسب به طرف مجرای فاضلاب باشد.
_دیوار اطراف آبخوری از جنس قابل شستشو (نظیر کاشی، سرامیک، سنگ و .........) باشد.
_آبخوری عمومی دانش آموزان باید با شیرهای مناسب یا آب سردکن مجهز گردد و حداقل برای هر ۴۵ نفر یک شیر آبخوری پیش بینی شود.
_ارتفاع شیر آن متناسب با سن دانش آموزان در دوره های تحصیلی (۱۰۰- ۷۵ سانتیمتر) از سطح زمین باشد.
_آبخوری باید خارج از سرویس های بهداشتی و با رعایت شرایط بهداشتی و با فاصله حداقل ۱۵ متر احداث گردد.
_ بوفه مدرسه که به پایگاه تغذیه سالم تغییر نام یافته باید دارای شرایط لازم طبق آئین نامه باشد.
محدثه گنجی پور_ کارشناس بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی کرمان
نظر شما