برای پیشگیری و کنترل فشار خون بالا با نمک خداحافظی کنید

به گزارش خبرگزاری سلامت (طبنا) از فارس، دکتر نازنین داوری متخصص قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی جهرم گفت: فشار خون بالا از شایع ترین بیماری های مزمنی است که شیوع بالایی دارد و عامل حدود 13 درصد از کل مرگ و میرهای جهانی است. فشار خون بالا باعث افزایش خطر بیماری های مزمن دیگر از جمله نارسایی قلبی و کلیوی، خونریزی شبکیه چشم و حتی مشکلات مغزی مثل سکته مغزی می شود.

وی افزود: با وجود اهمیت کنترل فشار خون، ولی 50 درصد از افرادی که مبتلا به فشار خون بالا هستند از بیماری خودشان اطلاعی ندارند. اغلب زمانی متوجه بیماریشان می شوند که دچار عوارض فشار خون مثل سکته مغزی شده اند.

وی در تعریف فشار خون گفت: به طور کلی فشار بالای 140 روی 90 به عنوان فشار خون بالا و فشار بین 120 تا 140 و فشار مینیموم بین 80 تا 90 به عنوان پیش از فشار خون بالا در نظر گرفته می شود. در هر دو وضعیت هم فشار خون و هم مرحله پیش از فشار خون بالا، عوارض فشار خون می تواند اتفاق افتد.

به گفته این متخصص بیماری های قلب و عروق، بالا رفتن سن از علل افزایش شیوع فشار خون در ایران است. وقتی جمعیت رو به میانسالی و سالمندی می رود، این عامل می تواند دلیلی برای شیوع بالای فشار خون در جامعه باشد. در حال حاضر سبک زندگی اغلب مردم صحیح نیست و به سمت بی تحرکی پیش رفته اند.

وی با اشاره به تغذیه نادرست اغلب خانواده های ایرانی گفت: مصرف بالای سدیم و مصرف کم غذاهای حاوی کلسیم به خصوص لبنیات از عواملی است که خانواده ها به آن توجه نداشته و این عامل مهمی در افزایش شیوع فشار خون است. در سفره ایرانی ها مصرف نمک بالا است. نانی که ما مصرف می کنیم میزان نسبتا زیادی به آن نمک افزوده شده است. در پخت و پزهایمان از نمک بالا استفاده می کنیم و با وجود چاشنی نمک، نمک پاش سر سفره غذای هر ایرانی دیده می شود. این خود یکی از عامل های مهم شیوع فشار خون بالا است. به بیماران توصیه می کنیم حداقل نمک را از سفره غذایی خود حذف کنند.

وی عنوان کرد: همچنین مصرف بی رویه برخی داروهای مسکن، بدون تجویز پزشک، می تواند یکی از عوامل افزایش فشار خون شود. این مصرف بی رویه می تواند تاثیر مخرب روی کبد، کلیه و عروق داشته باشد.

دکتر داوری با بیان این مطلب که چاقی می تواند یکی از عوامل ابتلای فرد به فشار خون و حتی دیابت باشد گفت: توصیه می شود افراد در حفظ تناسب اندام خود کوشا باشند و با ورزش کردن وزن خود را کاهش دهند.

به گفته وی برای پیشگیری و کنترل بیماری فشار خون، کاهش مصرف الکل بسیار حائز اهمیت است. مصرف الکل و نوشیدنی های انرژی زا و یا حاوی کافئین می تواند عامل فشار خون بالا باشد. همین طور کشیدن سیگار نیز عامل دیگر در بالا رفتن فشار خون است.

وی بیان کرد: فشار خون را می توان با دارو و داشتن سبک زندگی سالم کنترل کرد. مشکل ما عدم پذیرش افراد در مصرف منظم داروهای مقابله با این بیماری است. بیماران یا دارو را استفاده نمی کنند یا به صورت نامنظم مصرف می کنند. درصد زیادی از بیماران بعد از مصرف کوتاه مدت دارو و پایین آمدن فشار خون، برایشان این اطمینان حاصل می شود که دیگر نیاز به مصرف دارو ندارند و بیماری عود نمی کند. این یک باور غلط است و تا زمانی که پزشک تشخیص دهد باید از دارو برای کنترل بیماری استفاده شود.

وی با بیان اینکه فشار خون یک بیماری مقطعی نیست تاکید کرد: فشار خون یک بیماری مزمن است و مانند دیگر بیماری های مزمن مانند دیابت، نیازبه مصرف دارو است. با توجه به اینکه درصد بالایی از افراد مبتلا به فشار خون در سنین میانسالی قرار دارند. این انتظار را داریم که بیماران مراجعه منظم به پزشک متخصص داشته باشند و داروها را مرتب و سر وقت استفاده کنند. همین طور برای افراد سالمند، مراقبت های خانواده محور بسیار نیاز است تا از عوارض فشار خون برای آنها پیشگیری شود.

به گفته وی عدم مصرف منظم دارو و همچنین عدم رعایت رژیم غذایی خود عامل افزایش بستری در بیمارستان و افزایش هزینه های درمانی است. با کنترل فشار خون می توان از بیماری های دیگر مانند سکته های قلبی و مغزی پیشگیری کرد.

وی بیان کرد: فشار خون بالا معمولا بعد از 30 _ 35 سالگی رخ میدهد و افزایش فشار خون در آقایان بیشتر از خانم ها است. معمولا شیوع فشار خون در خانم ها بعد از سن 50 سالگی و وارد شدن به دوران یائسگی افزایش می یابد.
دکتر داوری با اشاره به اینکه دو نوع فشار خون وجود دارد گفت: فشار خون نوع یک یا اولیه شیوع زیادی دارد و بعد از 35 تا 40 سالگی اتفاق می افتد و فشار خون نوع دوم نشان دهنده بیماری های دیگری است مانند افرادی که دارای تنگی عروق کلیه هستند و یا افرادی که دارای مشکلات تیروئید یا غدد فوق کلیه و یا دارای یک سری تومور با ترشح یک سری مواد هستند که این بیماری ها باعث افزایش فشار خون در آنها می شود.

وی افزود: این نکته حائز اهمیت است که پیشگیری بهتر از درمان است و تغییر سبک زندگی نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به این بیماری دارد. برای پیشگیری از فشار خون ورزش کردن بسیار مهم است. حتما نیاز به ورزش های سنگین نیست اما تاکید می شود فرد حداقل روزانه پیاده روی منظم داشته باشد. ورزش کردن در بیماران مبتلا باعث می شود عوارض فشار خون کم تر شود.

به گفته وی در کنترل فشار خون مصرف میوه، سبزیجات، لبنیات، مواد غذایی حاوی فیبر، روغن ماهی و یا خود ماهی، ترکیبات حاوی پتاسیم ، آجیل های بدون نمک بسیار کمک کننده است. این نکته باید در نظر گرفته شود که مصرف لبنیات مانند ماست و پنیر باید بی نمک باشد. کاکائو و شکلات تلخ هم برای کنترل فشار خون بسیار موثر است.

وی با بیان این مطلب که بعضی از مراجعه کنندگان عنوان می کنند با عصبی شدن دچار فشار خون بالا می شویم گفت: این مسئله تا حدی قابل قبول است. بعضی از بیماران هنگام مراجعه به پزشک به دلیل ترس از روپوش سفید یا محیط بیمارستان و یا کلینیک دچار استرس و اضطراب شده که این باعث می شود فشار خون آنها بالا رود. اما همان فرد در زمان دیگر در محیط خانه و بدون شرایط استرس زا دارای فشار خون نرمال است. برای اینکه این شبهه از بین رود که آیا فرد به خاطر استرس در مطب دچار فشار خون بالا می شود یا اینکه در منزل هم این مشکل را دارد، به بازوی بیمار به مدت 24 ساعت دستگاه فشار خون بسته می شود. بدین صورت میزان فشار خون فرد در حالت های مختلف از شبانه روز اندازه گیری و ثبت می شود. در نهایت پزشک با بررسی آن متوجه می شود که آیا بیمار دچار پر فشاری خون هست یا خیر.

وی در ادامه گفت: یک سری از افراد که دارای زندگی پر استرس هستند، در طول روز دچار پر فشاری خون می شوند اما وقتی به پزشک مراجعه می کنند آرام بوده و سنجش فشار خون آنها نرمال است. روند درمان برای این افراد بسیار مهم است. توصیه می شود این افراد روزانه با دستگاه فشار سنج، فشار خون خود را اندازه گیری کنند و در کنار آن به پزشک مراجعه منظم داشته و دارو ها را سر وقت خود مصرف نمایند. توصیه ما این است که افراد مبتلا به فشار خون از مصرف خود سرانه داروهای مسکن پرهیز کنند. زیرا باعث تداخل آن با داروهای فشار خون شده و تاثیر درمان را کم می کند. جهت غربالگری و اطلاع از بیماری، افراد بالای ۴۰ سال سالانه با مراجعه به مراکز بهداشتی تحت چکاپ فشار خون قرار بگیرند تا در صورت بروز بیماری، به موقع متوجه شده و تحت درمان قرار گیرند.